چرا دچار کم خونی می شویم و درمان آن چیست

کم خونی یا آنمی در یک بیان ساده به کاهش تعداد گلبول های قرمز یا کاهش توانایی آنها در حمل اکسیژن گفته می شود.

هموگلوبین اکسیژن را حمل می کند و آن را به سراسر بدن شما می رساند. اگر کم خونی دارید، سطح هموگلوبین شما نیز پایین خواهد بود.

اگر هموگلوبین بیش از اندازه کم باشد، ممکن است بافت ها یا اندام های شما اکسیژن کافی دریافت نکنند.

خستگی یا تنگی نفس به این دلیل اتفاق می‌افتد که اندام‌های شما آنچه را که برای کار کردن نیاز دارند، دریافت نمی‌کنند.

اینکه چرا دچار کم خونی می شویم و درمان آن چیست را در ادامه خواهید خواند.

انواع و علل کم خونی

اشکال خاصی از کم خونی از طریق ژن های شما منتقل می شود یعنی ارثی هستند و نوزادان ممکن است از بدو تولد به آن مبتلا شوند.

زنان در معرض خطر کم خونی فقر آهن به دلیل از دست دادن خون ناشی از قاعدگی و افزایش نیاز به خون بیشتر، در دوران بارداری هستند.

افراد مسن بیشتر در معرض کمخونی هستند زیرا احتمال ابتلا به بیماری کلیوی یا سایر بیماری های مزمن پزشکی در آنها بیشتر است.

بیش از ۴۰۰ نوع کم خونی وجود دارد که به سه گروه تقسیم می شوند:

•  ناشی از، از دست دادن خون
• ناشی از، کاهش یا تولید ناقص گلبول های قرمز خون
• کمخونی ناشی از، تخریب گلبول های قرمز

کم خونی ناشی شده از از دست دادن خون

گلبول های قرمز خون می توانند به دلیل خونریزی از دست بروند. این اتفاق می تواند به آرامی در یک دوره زمانی طولانی اتفاق بیفتد و ممکن است متوجه نشوید. علل می تواند شامل موارد زیر باشد:

• بیماری های گوارشی مانند زخم، بواسیر، گاستریت (التهاب معده شما) و سرطان
• داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند آسپرین یا ایبوپروفن که می توانند باعث زخم و ورم معده شوند.
• قاعدگی، به خصوص اگر قاعدگی شدید (یا پریود سنگین) دارید.
• پس از ضربه یا پس از جراحی

کم خونی ناشی از کاهش یا تولید گلبول های قرمز معیوب

با این نوع کمخونی، بدن شما ممکن است سلول های خونی کافی ایجاد نکند، یا ممکن است آنطور که باید کار نکنند. این امر می تواند به این دلیل اتفاق بیفتد که گلبول های قرمز شما مشکلی دارد یا به این دلیل که مواد معدنی و ویتامین کافی برای تشکیل طبیعی گلبول های قرمز خون ندارید. شرایط مرتبط با این علل کمخونی عبارتند از:

• مشکلات مغز استخوان و سلول های بنیادی
• نارسایی کمبود آهن
• کمخونی داسی شکل
• کمخونی ناشی از کمبود ویتامین، به ویژه b12 یا فولات

مشکلات مغز استخوان و سلول های بنیادی ممکن است باعث شود که بدن شما به اندازه کافی گلبول های قرمز تولید نکند. برخی از سلول های بنیادی در مغز استخوان که در مرکز استخوان های شما قرار دارند به گلبول های قرمز تبدیل می شوند.

اگر سلول های بنیادی کافی وجود نداشته باشد، اگر درست کار نکنند، یا اگر با سلول های دیگر مانند سلول های سرطانی جایگزین شوند، ممکن است به این بیمار مبتلا شوید.

علائم آنمی یا کمخونی

علائم کم خونی می تواند آنقدر خفیف باشد که شما حتی متوجه آنها نشوید. بسته به علت، علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• سرگیجه، سبکی سر یا احساس اینکه می خواهید بیهوش شوید یا غش کنید
• ضربان قلب سریع یا غیر معمول
• سردرد
• درد، از جمله در استخوان ها، قفسه سینه، شکم و مفاصل
• مشکلات رشد، برای کودکان و نوجوانان
• تنگی نفس
• پوستی که رنگ پریده یا زرد است
• دست و پاهای سرد
• خستگی یا ضعف

کمخونی ناشی از فقر آهن به این دلیل اتفاق می افتد که آهن معدنی کافی در بدن خود ندارید. مغز استخوان شما برای ساختن هموگلوبین، بخشی از گلبول قرمز که اکسیژن را به اندام های شما می رساند، به آهن نیاز دارد.

کمخونی فقر آهن می تواند ناشی از موارد زیر باشد:

• رژیم غذایی بدون آهن کافی، به ویژه در نوزادان، کودکان، نوجوانان، وگان ها و گیاهخواران
• برخی داروها، غذاها و نوشیدنی های کافئین دار
• بیماری های گوارشی مانند بیماری کرون، یا اگر بخشی از معده یا روده کوچک خود را برداشته اید
• اهدای خون زیاد
• تمرینات استقامتی
• بارداری و شیردهی
• پریود
• یک علت شایع خونریزی آهسته مزمن است که معمولاً منبع گوارشی دارد.
  مکمل های زیادی برای کمک به درمان کمخونی تولید شده اند شما می توانید در بخش ویتامین ها و موادمعدنی سایت داروسپ آنها را مشاهده کنید

کم خونی داسی شکل.

گلبول‌های قرمز خون شما که معمولاً گرد هستند به دلیل مشکلی در ژن‌های شما هلالی شکل می‌شوند. کمخونی زمانی ایجاد می شود که گلبول های قرمز خون به سرعت تجزیه می شوند، بنابراین اکسیژن به اندام های شما نمی رسد. گلبول های قرمز هلالی شکل نیز می توانند در رگ های خونی کوچک گیر کرده و باعث ایجاد درد شوند.

زمانی که ویتامین B12 و فولات کافی دریافت نمی کنید، ممکن است کم خونی ناشی از کمبود ویتامین رخ دهد.

برای ساخت گلبول های قرمز به این دو ویتامین نیاز دارید. این نوع کم خونی می تواند ناشی از موارد زیر باشد:

کمبود رژیم غذایی:

اگر گوشت کم می خورید یا اصلاً گوشت نمی خورید، ممکن است ویتامین B12 کافی دریافت نکنید. اگر سبزیجات را زیاد بپزید یا به اندازه کافی سبزیجات نخورید، ممکن است فولات کافی دریافت نکنید.

کمخونی مگالوبلاستیک:

زمانی که ویتامین B12، فولات یا هر دو به اندازه کافی دریافت نمی کنید.

کمخونی خطرناک:

وقتی بدن شما ویتامین B12 کافی جذب نمی کند.

از دیگر علل کمبود ویتامین می توان به داروها، سوء مصرف الکل و بیماری های روده ای مانند اسپرو استوایی(سوء جذب گوارشی) اشاره کرد.

کم خونی مرتبط با سایر بیماری های مزمن معمولا زمانی اتفاق می افتد که بدن شما هورمون کافی برای ساخت گلبول های قرمز ندارد. شرایطی که باعث ایجاد این نوع می شود عبارتند از:

بیماری کلیوی پیشرفته

کم کاری تیروئید

کهنسالی

بیماری های طولانی مدت مانند سرطان، عفونت، خود ایمنی، دیابت و آرتریت روماتوئید

کمخونی ناشی از تخریب گلبول های قرمز

وقتی گلبول‌های قرمز شکننده هستند و نمی‌توانند فشار ناشی از سفر در بدن شما را تحمل کنند، ممکن است ترکیده و باعث آنمی همولیتیک شود.

ممکن است در بدو تولد دچار این عارضه شوید، یا ممکن است بعدا بروز کند.

گاهی اوقات، علل کم خونی همولیتیک نامشخص است، اما می تواند شامل موارد زیر باشد:

حمله ای توسط سیستم ایمنی بدن شما، مانند لوپوس.

این بیماری ممکن است برای هر کسی اتفاق بیفتد، حتی یک جنین در رحم یا نوزاد تازه متولد شده. به این بیماری همولیتیک نوزادان می گویند.

شرایطی که می توانند از طریق ژن های شما منتقل شوند، مانند کمخونی داسی شکل، تالاسمی، و پورپورای ترومبوسیتوپنی ترومبوتیک (TTP)

طحال بزرگ شده. این امر در موارد نادر می تواند گلبول های قرمز خون را به دام بیاندازد و خیلی زود آنها را از بین ببرد.

چیزی که به بدن شما فشار وارد می کند، مانند عفونت ها، داروها، نیش مار یا عنکبوت، یا برخی غذاها

سموم ناشی از بیماری پیشرفته کبدی یا کلیوی

پیوند عروقی، دریچه های مصنوعی قلب، تومورها، سوختگی های شدید، قرار گرفتن در اطراف برخی مواد شیمیایی، فشار خون شدید و اختلالات لخته شدن

تشخیص کم خونی

آزمایش شمارش کامل خون (CBC) گلبول های قرمز، هموگلوبین و سایر قسمت های خون شما را اندازه گیری می کند. پزشک شما در مورد سابقه خانوادگی و سابقه پزشکی شما بعد از CBC سوال خواهد کرد.

درمان کم خونی

درمان شما به نوع کمخونی شما بستگی دارد. دلایل زیادی وجود دارد، بنابراین درمان های زیادی نیز وجود دارد.

اگر کم خونی آپلاستیک(مربوط به مغز استخوان) دارید، ممکن است به دارو، تزریق خون یا پیوند مغز استخوان نیاز داشته باشید.

اگر کم خونی همولیتیک(تخریب گلبول های قرمز) دارید، ممکن است به دارویی نیاز داشته باشید که سیستم ایمنی شما را مهار کند. پزشک شما ممکن است شما را به یک دکتر متخصص در مشکلات عروقی ارجاع دهد.

اگر ناشی از خونریزی باشد، ممکن است برای یافتن علت و رفع خونریزی، جراحی شوید. اگر کمخونی فقر آهن دارید، احتمالاً باید مکمل آهن مصرف کنید و رژیم غذایی خود را تغییر دهید.

درمان داسی شکل شامل مسکن ها، مکمل های اسید فولیک، آنتی بیوتیک های متناوب یا اکسیژن درمانی است. هیدروکسی اوره اغلب برای کاهش دردهای ناشی از سلولهای داسی تجویز می شود. دارویی به نام وکسلاتور (Oxbryta) که می تواند به گلبول های قرمز خون شما کمک کند شکل مناسب خود را حفظ کنند. می تواند سلول های خونی را از چسبیدن به هم و مسدود کردن عروق جلوگیری کند. پودر خوراکی ال-گلوتامین (Endari) می تواند رفت و آمد شما به بیمارستان را برای تسکین درد کاهش دهد و همچنین از وضعیتی به نام سندرم حاد قفسه سینه محافظت کند.

اگر کمبود ویتامین B12 یا فولات دارید، برای شما مکمل تجویز می شود.

تالاسمی معمولاً نیازی به درمان ندارد، اما اگر مورد شما شدید باشد، ممکن است تزریق خون، پیوند مغز استخوان یا جراحی انجام دهید.

پیشنهاد و توصیه داروخانه آنلاین داروسپ به شما این است که هرگز خود تشخیصی نکنید و برای تشخیص کمخونی و نحوه درمان با پزشک مشورت نمایید.