قرص آکوتان-رآکوتان چیست و عوارض آن
آکوتان (ایزوترتینوئین) دارویی است که برای درمان آکنه های شدیدی استفاده می شود که به درمان های دیگر پاسخ نداده است. این دارو قوی و پرعارضه است و مصرف آن عوارض جانبی جدی را برای برخی به دنبال دارد.
آکوتان مقدار چربی آزاد شده توسط غدد چربی در پوست را کاهش می دهد و به پوست کمک می کند تا سریعتر خود را بازسازی کند.
ایزوترتینوئین (آکوتان) یک مشتق از ویتامین A است که به عنوان رتینوئید شناخته می شود.
بدن شما به ویتامین A واکنش نشان می دهد و از آنجایی که ویتامین A می تواند در بافت های بدن تجمع پیدا کند، پس می تواند به سرعت به یک مشکل تبدیل شود.
ایزوترتینوئین با نام های تجاری مختلفی از جمله رآکوتان، Absorica، Amnesteem، Claravis، Myorisan و Sotret موجود است. برند اصلی، Accutane، دیگر در بازار وجود ندارد. با این حال، گاهی اوقات دارو هنوز با این نام شناخته می شود.
از آنجایی که ایزوترتینوئین برای درمان آکنه های شدید ساخته و عرضه شده است و با هدف قرار دادن منافذ مسدود شده،باکتری ها،التهاب،تولید چربی
تأثیر قابل توجهی روی پوست دارد.
به عبارتی راکوتان با تأثیر روی غدد ترشح کننده چربی، میزان ترشح را به طور چشمگیری کاهش میدهد که مانع بسته شدن منافذ پوست توسط چربی و ایجاد جوش میشود. علاوه بر تنظیم چربی پوست، مصرف قرص راکوتان باعث از بین رفتن باکتری های ایجاد کننده آکنه میشود.
در ادامه با نحوه ی مصرف،منع مصرف و عوارض آکوتان آشنا می شوید.
چقدر طول میکشد تا راکوتان روی پوست اثر بگذارد؟
معمولا تاثیرات این دارو را می توانید بعد از شروع از یک هفته تا ۱۰ روز مشاهده کنید و اگر در بازه ی زمانی ۴-۵ماهه استفاده شود درصد موفقیت آن برای درمان آکنه ۸۰% است.
البته راکوتان بر هر نوع جوشی تاثیر ندارد و تجویز نمیشود.
مهم است که بدانید وقتی برای اولین بار از آن استفاده می کنید، ممکن است آکنه و جوش صورت شما به جای اینکه بهتر شود بدتر شود.
نحوه مصرف قرص راکوتان-آکوتان
هر یک از کپسولها را با یک لیوان بزرگ آب مصرف کرده و هرگز کپسول را نجوید.
بیش از یک دوره ۳۰ روزه از این دارو در یک زمان نباید استفاده شود.در صورت لزوم و احنمالا تکرار آزمایش خون ممکن است پزشک مجددا برایتان آکوتان را تجویز کند.
اگر پزشک برای شما قرص راکوتان تجویز کرده، آن را طبق دستور پزشکتان مصرف کنید .متن بروشور و دستورالعمل دارو را با دقت بخوانید .
اگر مصرف یک دز دارو را فراموش کردم چکار کنم؟
دوز فراموش شده را نادیده بگیرید و دوز بعدی خود را در زمان خودش استفاده کنید. از دو دوز در یک زمان استفاده نکنید.
آکوتان و عوارض جانبی
دوز آکوتان (ایزوترتینوئین) که پزشک تجویز می کند ممکن است با شدت عوارض جانبی که ممکن است تجربه کنید مرتبط باشد.یعنی برای افرادی که دوزهای پایینتر برایشان تجویز میشود ممکن است هیچ عارضه جانبی معمولی نداشته باشند، در حالی که دوزهای بالاتر ممکن است منجر به عوارض جانبی شدیدتری شوند.
برخی از عوارض جانبی شایع تر ایزوترتینوئین می تواند شامل موارد زیر باشد:
خشکی پوست
خشکی دهان
لبهای خشکیده و ترک خورده
خشکی مجرای بینی که ممکن است باعث خونریزی بینی شود
در حین مصرف این دارو ممکن است پوست شما نسبت به نور خورشید حساس تر شود.
هنگام بیرون رفتن از منزل حتما از ضد آفتاب و مرطوب کننده های پوست استفاده کنید.
از آنجایی که پوست شما میتواند شکننده شود و ممکن است در معرض افزایش خطر اسکار (جای جوش)باشد، توصیه می شود تا شش ماه بعد از قطع مصرف این دارو از روشهای زیبایی مانند تکنیکهای حذف موهای زائد مانند اپیلاسیون، درم ابریژن یا درمانهای لیزری استفاده نکنید.
البته بهترین کار این است که در حین مصرف ایزوترتینوئین در مورد هرگونه اقدامات زیبایی مرتبط با پوست با پزشک صحبت کنید.
سایر عوارض جانبی آکوتان می تواند شامل موارد زیر باشد:
- خارش پوست
- تحریک پوست
- نازک شدن مو
- پوست شکننده
- خشکی چشم
- عفونت های پوستی
- کهیر
- درد استخوان یا مفصل
- دردهای عضلانی
- علائم گوارشی و روده ای
- سردرد
توجه داشته باشید که این موارد لیست کاملی از عوارض جانبی بالقوه یا خطرات مصرف ایزوترتینوئین نیست.
عوارض جانبی جدی ایزوترتینوئین (آکوتان)
اما علاوه بر عوارض جانبی گذرای قرص آکوتان همچنین می تواند عوارض جانبی جدی تری در برخی از بیماران ایجاد کند.
آکوتان ممکن است باعث افزایش فشار در مغز شود که یک وضعیت تهدید کننده برای زندگی است.
علائم افزایش فشار مغز می تواند شامل موارد زیر باشد:
- سردرد شدید
- تاری دید
- سرگیجه
- حالت تهوع
- استفراغ
- تشنج
- سکته
اختلالات گوارشی به عنوان یک عارضه جانبی جدی مصرف این دارو گزارش شده است.
عوارض گوارشی آکوتان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
بیماری التهابی روده
بیماری کرون
کولیت زخمی
اما مطالعات اخیر نتوانسته اند رابطه علی بین ایزوترتینوئین و این بیماری های گوارشی را ایجاد کنند. اگر در حین مصرف ایزوترتینوئین متوجه علائم گوارشی شدید، به پزشک اطلاع دهید.
سایر عوارض جدی می تواند شامل موارد زیر باشد:
پانکراتیت یا التهاب پانکراس
افزایش سطح کلسترول و تری گلیسیرید
مشکلات کبدی از جمله هپاتیت
مشکلات قند خون، از جمله دیابت
کاهش دید در شب
زنگ گوش یا کاهش شنوایی
واکنش آلرژیک
هر دارویی می تواند در عده ای از مصرف کنندگان یک واکنش آلرژیک جدی ایجاد کند. این علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:
تورم دهان یا صورت
مشکلات تنفسی یا آنافیلاکسی
واکنش آلرژیک به دارو می تواند خطرناک باشد. اگر این علائم را پس از مصرف دارو تجربه کردید، با اورژانس تماس بگیرید یا از شخصی بخواهید که شما را به نزدیکترین بیمارستان برساند. ممکن است پس از قرار گرفتن مکرر در معرض یک دارو، آلرژی ایجاد شود.
عوارض قطع ناگهانی آکوتان
همان طور که مصرف سرخود آکوتان بدون انجام آزمایشات و در نظر گرفتن شرایط سلامتی فرد خطرناک است قطع ناگهانی و خودسرانه این دارو می تواند مشکل ساز باشد.پزشک بعد از بررسی وضعیت بهبود جوش و آکنه های شما به تدریج دوز مصرف این قرص را کم و سپس قطع خواهد کرد.
این روند تدریجی قطع قرص، بستگی به نوع جوشهای شما دارد و در هیچ دو نفری یکسان نیست.در طول دوره کم کردن دوز قرص نیز به تناوب، دکتر معالج از شما آزمایش خون خواهد گرفت.
اگر بیش از حد مصرف کنم چه اتفاقی می افتد؟
به دنبال مراقبت های پزشکی اورژانسی باشید. علائم مصرف بیش از حد آکوتان ممکن است شامل سردرد، سرگیجه، استفراغ، درد معده، گرمی یا گزگز در صورت، تورم یا ترک خوردن لبها و از دست دادن تعادل یا هماهنگی باشد.
توجه: هنگام مصرف این دارو نباید از مکمل های ویتامین A استفاده کنید.
هشدار مهم: آکوتان تنها در یک دوز می تواند باعث نقص شدید مادرزادی یا مرگ نوزاد شود. اگر باردار هستید یا قصد دارید که باردار شوید هرگز از این دارو استفاده نکنید.
قبل از مصرف آکوتان باید تست بارداری منفی باشد. همچنین در حین مصرف این دارو باید از دو نوع روش پیشگیری از بارداری همزمان برای جلوگیری از بارداری استفاده کنید.
چه کسانی نباید از راکوتان یامشابه آن استفاده کنند:
- زنان باردار یا شیرده
- افراد افسرده یا افراد دارای بیماری های روحی روانی
- کودکان زیر ۱۲ سال و افرادی که به سن بلوغ نرسیدهاند.
- افراد مبتلا به بیماری هیپرتونیتامین A که در اثر استفاده زیاد از ویتامین A ایجاد میشود.
- افراد دارای مشکلات کبدی(با آزمایش خون مشخص میشود)
- افرادی که چربی خون دارند.
- در صورت استفاده از آنتی بیوتیک های تتراسایکلین دار.
- افرادی که به ترکیبات سازنده قرص راکوتان آلرژی دارند
توصیه های خیلی مهم:
همیشه آکوتان را با یک لیوان پر آب مصرف کنید. از جویدن یا مکیدن کپسول خودداری کنید. آن را کامل قورت دهید.
هرگز این دارو را به شخص دیگری توصیه نکنید، حتی اگر علائم مشابه شما را داشته باشد.
این دارو دور از دسترس کودکان قرار داشته باشد.
بدون تجویز پزشک این دارو را مصرف نکنید زیرا دزهای مصرفی اثربخش و ایمن باید توسط پزشک برای شما مشخص شود.
هنگام مصرف این کپسول و حداقل ۳۰ روز پس از قطع مصرف آن، خون اهدا نکنید.
در زمان مصرف این دارو پزشک ممکن است در فواصلی برای شما آزمایشات خون در نظر بگیرد انجام آنها را جدی بگیرید.
در مورد داروهای دیگر و ویتامین هایی که مصرف میکنید به پزشکتان بگویید.
از رانندگی یا فعالیت های خطرناک خودداری کنید. ایزوترتینوئین ممکن است بینایی شما را به خصوص در شب مختل کند.
اگر دچار عوارض شدید با زشک خود تماس بگیرید.
در صورت خشکی لب و پوست در مورد استفاده از بهترین نوع کرم مرطوب کننده یا بالم لب با یک داروساز یا پزشک خود صحبت کنید