عوارض ویتامین دی

این مقاله به شما کمک می کند تا متوجه شوید که روزانه به چه مقدار ویتامین D نیاز دارید. همچنین متوجه خواهید شد عوارض ویتامین دی چیست.

پوست شما وقتی در معرض نور خورشید قرار می گیرد ویتامین D می سازد. به همین دلیل ویتامین D معمولاً به عنوان “ویتامین آفتاب”  نیز شناخته می شود.

نور خورشید بهترین منبع طبیعی ویتامین دی است. اشعه ماوراء بنفش نور خورشید، کلسترول پوست شما را به ویتامین D تبدیل می کند.

ویتامین D از خانواده ویتامین های محلول در چربی است که شامل ویتامین های A، D، E و K می باشد. این ویتامین ها همراه با چربی به خوبی جذب می شوند و در کبد  ذخیره می شوند.

دریافت ویتامین D کافی، برای سلامتی مهم است، چرا که به داشتن استخوان های قوی و سالم کمک وسیستم ایمنی بدن را تقویت می کند. پزشکان و پژوهشگران درباره اینکه میزان Vitamin D مورد نیاز بدن چقدر است نظر واحدی ندارند.

اما به هر حال گروهی از افراد به دلیل سن بالاتر، محل زندگی و شرایط خاص پزشکی نیاز بیشتری به ویتامین D دارند.

از طرف دیگر برخی افراد هم بدون انجام آزمایش های تشخیصی وتجویز پزشک اقدام به مصرف خودسرانه مکمل های ویتامین D مانند قرص  و آمپول می کنند.

این افراد در بلند مدت دچار عوارض ویتامین دی می شوند. این عوارض شامل هایپرکلسیمی و عواقب ناشی از آن است.

هایپرکلسیمی افزایش میزان کلسیم خون است. این عارضه می تاند خطرات بسیاری را ایجاد کند.

در ادامه به بررسی عوارض مصرف خودسرانه ویتامین دی می پردازیم. درواقع به این پرسش پاسخ می دهیم که مسمومیت با ویتامین D3 چطور و چه زمانی اتفاق می افتد؟

اما پیش از آن اگر می خواهید آشنایی بیشتری با ویتامین دی داشته باشد یا بدانید که ویتامین D چیست و چه کاری انجام می دهد،می توانید به مقاله ویتامین D را بهتر بشناسیم مراجعه کنید.

میزان مصرف ویتامین D در روز چقدراست؟

در مورد این سوال که بدن به صورت روزانه به چه مقدار ویتامین D نیاز دارد پاسخ های مختلفی وجود دارد.

بر اساس نظر غالب مقدار نیاز روزانه بدن به ویتامین دی حدود ۴۰۰ واحد بین المللی است. این نیاز در اطفال و سالمندان اندکی بیشتر است.

برخی دیگر از منابع نیز نیز مقدار توصیه شده مصرف روزانه ویتامین D را ۶۰۰ واحد بین المللی در روز برای بزرگسالان زیر ۷۰ سال و ۸۰۰ واحد بین المللی برای افراد مسن تر می دانند.

به صورت کلی مصرف ویتامین D تا ۴۰۰۰ واحد بین‌المللی در روز کاملا ایمن در نظر گرفته می‌شود.با این حال بر اساس برخی تحقیقات جدیدتر دوزهای تا ۱۰۰۰۰ واحد بین‌المللی در روز نیز مسمومیت خاصی ایجاد نمی‌کنند.

تردیدی نیست که مصرف روزانه ۶۰۰۰۰ واحد بین المللی (IU) ویتامین D به مدت چند ماه، قطعا باعث مسمومیت خواهد شد.

این سطح چندین برابر بیشتر از مقدار مجاز رژیم غذایی توصیه شده ایالات متحده (RDA) برای اکثر بزرگسالان است.

گاهی اوقات دوزهای بالاتر از RDA برای درمان برخی مشکلات پزشکی مانند کمبود ویتامین D تجویزمی شود. اما این دوزها فقط تحت نظر پزشک و برای یک بازه زمانی مشخص، تجویزمی شوند.

همچنین مطالعات نشان داده اند که هر ۱۰۰ واحد بین المللی ویتامین D3 اضافی که در روز مصرف می کنید، سطح ویتامین D خون شما را به طور متوسط ​​۱ نانوگرم در میلی لیتر (۲.۵ نانومول در لیتر) افزایش می دهد. بنابراین علت بالا بودن ویتامین دی در خون معمولا مصرف خودسرانه وبیش از حد قرص و یا تزریف آمپول است.

در هر صورت هنگامی که فردی دوزهای بالای ویتامین D را مصرف می کند، سطح ویتامین دی خون، باید مرتب کنترل شود. سطح

مصرف بیش از حد ویتامین دی و سایر ویتامین ها می تواند خطر ساز باشد. هیچ گاه در استفاده از ویتامین ها زیاده روی نکنید.

 

روزی چند قرص ویتامین دی بخوریم ؟

تعیین اینکه در هر روز چند قرص ویتامین دی بخوریم با پزشک است. گاهی به دلیل پایین بودن ویتامین D پزشک مصرف یک قرص ۵۰۰۰۰ واحد را در هر هفته به شما توصیه می کند. در موارد حادتر احتمالا باید آمپول ویتامین دی ۳۰۰ هزار تزریق کنید.

اما به صورت معمول مصرف یک عدد قرص ۱۰۰۰ واحدی برای بزرگسالان معمول است. البته برخی از مولتی ویتامین ها یا قرص های جوشان مقادیر کمتری از D3 را در خود دارند. مصرف روزانه این قرص ها را صرفا با تجویز پزشک انجام دهید.

 

آمپول ویتامین دی

در زمان هایی که با تشخیص پزشک نیاز به افزایش سریعتر Vitamin D باشد یا تامین آن از راه های دیگر امکان پذیر نباشد، آمپول ویتامین دی تزریق می شود.

این آمپول معمولا از طریق عضله دلتوئید بازو تزریق می گردد. به این ترتیب با ورد سریعتر D3 به خون سطح آن در زمان کمتری به حد مورد نیاز می رسد.

اما زیاده روی در استفاده از شکل تزریقی د۳ باعث مسمومیت می شود. در ادامه در مورد عوارض ویتامین دی توضیح خواهیم داد.

 

عوارض ویتامین دی در کودکان و نوزادان

با شیوع کرونا و اخباری که در مورد تاثیر Vitamin D بر پیشگیری از کرونا خانواده ها شروع به مصرف قرص ویتامین D کردند. نیاز کودکان و خردسالان به این ویتامین کمتر از بزرگسالان است. مصرف زیاد ویتامین دی در کودکان نیز خطرات خاص خود را دارد.

توصیه به بزرگسالان مصرف یک قرص ویتامین D 50000 به صورت ماهانه یا در مواردی با تشخیص پزشک به شکل هفتگی است. مصرف این دز معمولا برای کودکان بیش ازحد نیاز و احتمالا منجر به مسمومیت با ویتامین D می شود.

مصرف بالای ویتامین ها اثر آنها  را افزایش نمی دهد. لذا به منظور جلویری از بروز عوارض ویتامین دی در کودکان حتما با پزشک کودکان و نوزادان مشورت کنید. در ادامه این نوشتار خطرات جدی مصرف زیاد این ماده مغذی را گوشزد خواهیم کرد.

مصرف Vit D3 در دوران بارداری نیز باید دقیقا کنترل شود. معمولا یکی از آزمایش رایج برای خانم های باردار آزمایش سطح  د۳ است. کمبود این ریز مغذی می تواند عواقب جبران ناپذیری برای جنین داشته باشد. در صورت کمبود پزشکان زنان و زایمان عموما آمپول ویتامین دی تجویز می کنند.

دوز ۵۰،۰۰۰ واحدی ویتامین D در مادران باردار با کمبود ویتامین D به نظر بیشتر از دوزهای پایین که در بارداری توصیه می‌شوند، می‌تواند سطح سرمی را بالاتر ببرد. این دوز می‌تواند برای مادر و نوزاد نسبتاً بی‌خطر در نظر گرفته شود.

عوارض مصرف زیاد ویتامین دی در بارداری تفاوت زیادی با سایر مواقع ندارد. بهتر است سطح Vit d3 را تحت نظر پزشک خود کنترل نمایید.

 

جمع بندی …

در مجموع همانطور که در ابتدای بحث گفتیم توافقی بر سراین که میزان بهینه و مناسب دریافت ویتامین D در هر روز چقدر است، وجود ندارد.

اما در هر صورت باید سطح ویتامین D بدن تان در حد مطلوبی حفظ نمایید. چرا که عوارض کمبود ویتامین D نیز بسیار جدی است. اما برای جبران کمبود نباید از حد اعتدال خارج شد. مصرف ویتامین D ضرر دارد.

هیچگاه بدون دانستن میزان ویتامین دی خون و مشور با پزشک از مکمل های ویتامین D استفاده نکنید. چرا که عوارض مصرف خودسرانه ویتامین دی می تواند دردسر ساز  شود.

 

مسمومیت با ویتامین D

قبل از هر چیز لازم است تاکید کنیم که مسمومیت با ویتامین D معمولاً توسط دوزهای زیاد مکمل های ویتامین D ایجاد می شود.  عوارض مصرف زیاد معمولا به دلیل شکل رژیم غذایی یا قرار گرفتن در معرض نور خورشید اتفاق نمی افتد.

به این دلیل که بدن شما مقدار ویتامین D تولید شده در اثر قرار گرفتن در معرض نور خورشید را تنظیم می کند و حتی غذاهای غنی شده و ماهی های پرچرب، حاوی مقادیر خیلی زیادی از ویتامین D نیستند.

این که چه غذاهایی ویتامین دی دارند را در این مقاله بخوانید.

به بیان ساده تر عوارض مصرف خودسرانه ویتامین دی زمانی اتفاق میافتد که شما بدون آگاهی از کیفیت غذا و مقدار Vitamin D که از طریق رژیم غذایی به شما می رسد اقدام به مصرف خودسرانه ویتامین دی نمایید.

برای همین باید از مصرف بیش از حد ویتامین دی به ویژه مکمل های آن خودداری کنید. در ادامه خواهیم گفت که عوارض مصرف خودسرانه ویتامین D چه مواردی هستند.

خواص ویتامین دی کدامند ؟

ویتامین D برای سلامت کلی بدن بسیار مهم است. با این وجود تحت شرایط خاصی حتی اگر از یک رژیم غذایی سالم پیروی کنید هم ممکن است برای رسیدن به سطح مطلوبی از ویتامین دی در بدنتان به مکمل های این ویتامین نیاز داشته باشید.

ویتامین D به بدن شما کمک می کند تا کلسیم را از غذاهایی که می خورید جذب کند که در واقع این یکی از مهمترین نقش های ویتامین دی است. اما مصرف بیش از حد vitamin D هم بی خطر نیست.

 

مراقب عوارض مصرف خودسرانه ویتامین D باشید

با این حال، اگر مصرف بیش از حد ویتامین D ، می تواند کلسیم خون را به سطوحی برساند که علائم ناخوشایند و بالقوه خطرناکی را ایجاد کند.

لذا مصرف بیش از حد مکمل های ویتامین D در مدت زمان طولانی می تواند باعث تجمع بیش از حد کلسیم در بدن شود (هایپرکلسمی). هایپرکلسیمی احتمالا مهمترین مورد از عوارض ویتامین دی در بدن است.

چنانچه سطح کلسیم، بیش از حد مورد نیاز بدن باشد ممکن است با برخی اختلالات عملکردی نظیر موارد ذیل همراه باشد.

• کاهش سلامت استخوان
• سنگ کلیه های کلسیمی
• عملکرد غیر طبیعی قلب و مغز

در بیشتر موارد هایپر کلسمی خفیف با علامت خاصی همراه نیست اما موارد شدیدتراغلب با علائم زیر بروز پیدا می کند:

 

هایپر کلسیمی، مهمترین عوارض مصرف زیاد ویتامین دی

۱-تشنگی بیش از حد و تکرر ادرار:

بالا رفتن بیش از حد کلسیم به معنی نیاز به سخت تر کار کردن کلیه هاست. نتیجه مستقیم این اتفاق ادرار بیشتری تولید و دفع شده و فرد با کم آبی و افزایش تشنگی مواجه می شود.

۲- معده درد و مشکلات هاضمه: افزایش بیش از حد میزان کلسیم می تواند به دردهای شکمی، تهوع، استفراغ و یبوست منتج شود.

۳- دردهای استخوانی و ضعف عضلات: هایپرکلسمی می تواند منجر به آزاد شدن بیش از حد کلسیم از استخوان شود. این فعالیت غیر طبیعی استخوان، می تواند منجر به ضعف و دردهای عضلانی شود.

۴- افزایش فشار خون و مشکلات قلبی و عروقی: افزایش سطح کلسیم می تواند باعث فشار خون بالا و همچنین اختلال در پالس های الکتریکی قلب شده و در نهایت به بی نظمی ضربان قلب،بیانجامد.

مواردی که ذکر شد در اثر هایپر کلسیمی ناشی از عوارض مصرف خودسرانه ویتامین دی در خون به وجود می آید بود اما ممکن است که علایم و بیماری های دیگری مانند :

• کم آبی شدید بدن
• اختلال در تنفس
• عدم هوشیاری(موقت)
• نا شنوایی یا کم شنوایی (موقت)
• نارسایی قلبی
• التهاب معده
• وزوز گوش
• کما
• افزایش فشار خون

نیز بروز نماید.

توجه داشته باشید که افزایش ویتامین D در سطح خون در افراد واکنش های مختلفی را ایجاد کند.

اما خبر خوب اینکه مسمومیت با ویتامین D معمولا برگشت پذیر است. با این وجود در موارد شدید با احتمال بالا در نهایت منجر به نارسایی کلیه ها شود.

در هر صورت عوارض مصرف خودسرانه ویتامین دی می تواند سلامت شما را به خطر بیندازد.

درمان هیپرکلسمی و عوارض ویتامین دی

درمان بالا بودن ویتامین دی توسط پزشک و در مراکز درمانی پیچیدگی خاصی ندارد.

در صورتی که هایپر کلسیمی ناشی از عوارض مصرف زیاد ویتامین دی باشد با  قطع مصرف vit D3 و محدود کردن کلسیم در رژیم غذایی می توان این علایم را از بین برد. همچنین ممکن است پزشک دارو یا آمپول های داخل وریدی مانند کورتیکواستروئیدها یا بیس فسفونات ها را برای بیمار تجویز کند. مایع درمانی برای کاهش سطح D3 خون از اقدامات درمانی اولیه است.

نکته مهم این است که مسمومیت با ویتامین دی شایع نیست. معمولا فقط در افرادی رخ می دهد که قرص ویتامین D را طولانی مدت و با دوز بالا و بدون کنترل آن برروی سطح خون خود مصرف می کنند.

اینکه چگونه ویتامین دی را کاهش دهیم بستگی به میزان هیپروویتامنوز D دارد. گاهی با قطع مصرف قرص به راحتی اتفاق می افتد. اما در موارد شدید و ایجاد هیپرکلسیمی حما باید به پزشک مراجعه کنید.  لذا اگر قرص ویتامین دی مصرف می کرده اید و یک یا چند مورد از علائمی که در این مقاله مطرح کردیم  را تجربه می کنید، هر چه سریعتر به مراکز درمانی مراجعه نمایید.

توجه داشته باشید که قبل از مصرف قرص یا آمپول ویتامین D در مورد نحوه و میزان مصرف، با پزشک خود مشورت کنید.

 

مصرف قرص Vitamin D تاریخ گذشته

یه نکته جالب درباره عوارض مصرف قرص د۳ تاریخ گذشته وجود دارد.

به صورت کلی تاریخ درج شده بر روی بسته بندی قرص نشان دهنده یک بازه زمانی است که دارو در طی ان بیشترین اثر گذاری را دارد. این به این معنی است که تاریخ درج شده  لزوما به معنی فاسد شدن دارو نیست. بلکه از آن تاریخ به بعد اثرگذاری دارو رفته رفته کاهش می یابد.

البته هیچگاه مصرف قرص اریخ گذشته را به شما تصیه نمی کنیم.

در صفحه اینستاگرام داروسپ به صورت خلاصه در مورد داروهای تاریخ مصرف گذشته توضیح داده ایم.

 

لطفا اگر تجربه ای در مورد مصرف مکمل های ویتامین دی یا عوارض مصرف خود سرانه ویتامین دی دارید در قسمت نظرها با داروخانه آنلاین داروسپ  و مخاطبان ما به اشتراک بگذارید.

منابع:

https://www.healthline.com/

​