سبد داروی شما

نقش ویتامین ها در بدن

عکس کپسول ویتامین
مطالب این نوشته
  •  نقش ویتامین ها در بدن چیست ؟

    در این نوشتار سعی می کنیم اطلاعات جامع و مفیدی در مورد نقش ویتامین ها در بدن ارائه کنیم.

    ویتامین چیست ؟

    ویتامین ها ترکیبات ریز مغذی هایی هستند که از نظر شیمیایی در دسته مواد آلی قرار می گیرند. در یک تعریف بسیار ساده مواد آلی آنهایی هستند که در ترکیب آنها کرین وهیدروژن به کار رفته باشد. جدا از فرمول شیمیایی، نقش ویتامین ها در بدن به گونه ای است که مقادیر مشخصی از آنها برای ادامه حیات و حفظ سلامتی مورد نیاز است. این ریز مغذی ها برای تنظیم سوخت و ساز مواد غذایی و دیگر اعمال حیاتی بدن ضروری است. یکی از سوالاتی که بسیاری از افراد در ذهن دارند این است که کدام ویتامین در بدن ساخته نمی شود ؟ پاسخ به این سوال بسیار ساده است.  هیچکدام از انواع ویتامین به جز ویتامین D در بدن ساخته نمی شوند. بنابراین لازم است که از طریق مواد غذایی وارد بدن شوند. پیش از این در مورد Vitamin D به صورت مفصل صحبت کرده ایم. می توانید از طریق این لینک به آن نوشته مراجعه کنید.  
    جدول ویتامین ها
    جدول ویتامین ها

    دسته بندی ویتامین ها

    این ریز مغذی های ضروری به  طور کلی در دو گروه  محلول در آب و محلول در چربی تقسیم بندی می شوند.  

    ویتامین های محلول در آب

    همان طور که از نام آنها پیداست در آب حل می شوند. بنابراین در بدن ذخیره نمی شوند و عمدتا از طریق ادرار دفع می شوند.  تنها یک استثنا در این زمینه وجود دارد و آن B12 است. B12 تنها ویتامین محلول در آب است که می تواند تا سالها در کبد ذخیره شود. بنابراین لازم است ویتامین های محلول در آب به صورت منظم از طریق مواد غذایی یا مکمل ها مصرف شوند. تنها در این صورت است که میزان کافی از آنها به بدن می رسد و از عوارض کمبود آنها جلوگیری خواهد شد. ( در ادامه این متن به عوارض کمبود ویتامین های محلول در آب اشاره خواهیم کرد. ) لیست ویتامین های محلول در آب شامل : B1 یا تیامین، B2 یا ریبوفلاوین، B3 یا نیاسین، B5 یا پانتونیک اسید، B6 یا پیریدوکسین، B7 یا بیوتین که با عنوان ویتامین H شناخته می شود، B9 یا فولیک اسید، B12 یا کولابامین و ویتامین C. در ادامه به نقش ویتامین ها در بدن اشاره خواهیم کرد.  

    ویتامین های گروه B

    تصور اولیه این بود که تنها یک نوع Vitamin B وجود دارد. اما بررسی ها و تحقیقات بیشتر نشان داد که با خانواده ای از Vitamin B رو به رو هستیم. به همین دلیل نام گذاری آنها به صورت B1، B2 و … درآمد. به صورت کلی همه اعضای این خانواده در چرخه متابولیسم سلول نقش دارند. اما هر کدام از آنها ساختار شیمیایی و در نتیجه خواص و ویژگی های مربوط خود را نیز دارا هستند.  نقش ویتامین ها در بدن به ویژه در این خانواده بزرگ از ویتامین ها بسیار متنوع است.  در ادامه این متن هر یک از آنها را به صورت خلاصه معرفی می کنیم.  سعی می کنیم در آینده هر کدام از اعضای خانواده Vitamin B را به جداگانه و به صورت مفصل نیز بررسی کنیم.  

    ویتامین B1 یا تیامین

    تیامین نقش بسیار مهمی در سوخت و ساز قندها در بدن دارد. همچنین در تولید اسیدهای چرب، بعضی هورمون ها و عملکرد اعصاب تاثیر بسزایی دارد.  
    عوارض کمبود B1
    با توجه به نقش ویتامین در بدن، در شرایطی که B1 به اندازه کافی به بدن نرسد مشکلات متعددی ایجاد خواهد شد. عوارض قلبی و عروقی، کاهش وزن، بی اشتهایی، مشکلات حافظه و گیجی، ضعف عضلات، کاهش رفلکس های عصبی و گزگز دست و پا.  
    این مطلب را هم ببینید  کمبود اسید فولیک و عوارض آن
    منابع تامین B1
    رژیم غذایی شامل :
    • غلات کامل
    • گوشت قرمز
    • ماهی
    • و انواع آجیل
    می تواند نیاز بدن به تیامین را تامین کنند. با توجه به منابع غذایی متعدد، کمبود ویتامین B1 خیلی شایع نیست. با این حال ممکن است بعضی افراد تیامین کافی دریافت نکنند. مصرف کنندگان مشروبات الکلی، سالمندان، افراد دیابتی و کسانی که نارسایی های قلبی دارند بیشتر در معرض کمبود B1 هستند.  

    ویتامین B2 یا ریبوفلاوین

    این ویتامین کارکرد جالبی دارد. نقش این ویتامین در عملکرد سایر ویتامین ها از جمله ب۳ و ب۶ بسیار مهم است. سوخت و ساز بدن و رشد بافت های بدن متاثر از نقش ویتامین B2 است. تبدیل B2 به فرم فعال وقابل استفاده آن، تحت تاثیر آنزیم های غده تیروئید است. به همین دلیل افرادی که بیماری کم کاری تیروئید دارند باید میزان مصرف این ب ۲ را افزایش دهند.  
    عوارض کمبود ویتامین B2
    اختلالات پوستی، زخم گوشه لب، ورم دهان و گلو، ریزش مو، قرمزی و خارش چشم همگی ازعوارض کمبود ریبوفلاوین هستند. در مورد مادران باردار عوارض جدی می شود. کمبود B2 در زنان باردار باعث افزایش ریسک سقط جنین و عارضع لب شکری در نوزاد می شود.  
    مواد غذایی حاوی B2
    مصرف  موادی غذایی مانند
    • جگر
    • پیاز
    • مخمر آبجو
    • سبوس گندم
    می توانند مقادیرکافی از ویتامین B2 را تامین کنند.  

    B3 یا نیاسین

    یکی دیگر از ویتامین های گروه B است. نقش ویتامین B3  در متابولیسم سلول ها و تشکیل DNA بسیار کلیدی است. همچنین می تواند به کیفیت خواب، کاهش کلسترول، غلظت خون و پلاکت ها و بهبود دیابت نوع ۲ کمک کند.  
    نشانه های کمبود ویتامین B3
    مهم ترین عارضه کمبود نیاسین، بیماری بلاگر می شود. بیماری پلاگر علایمی مانند سوء تغذیه، کم اشتهایی، گیجی و خستگی عمومی دارد.  
    مواد غذایی حاوی B3
    انواع ماهی، تخم مرغ، سبزیجات تازه، گوجه فرنگی، انواع آجیل ( بادام، پسته و گردو و … ) و غلات با سبوس حاوی B3 هستند. از آنجا که  ب ۳ در مکمل های ب کمپلکس وجود دارد نیازی به مصرف جداگانه مکمل های نیاسین نیست.  

    ویتامین B5 یا اسید پانتونیک

    تا اینجا دیدیم که نقش ویتامین ها در بدن بسیار متنوع و در عین حال کلیدی است. نوبتی هم که باشد نوبت بررسی نقش ویتامین B5 در بدن است. ویتامین ب۵ برای متابولیسم قندها، چربی ها و پروتئین ها ضروری است و در تشکیل هورمون ها نیز نقش دارد. B5 در برای حفظ سلامت سیستم عصبی، چشم، پوست، مو و کبد نیز اهمیت دارد. B5 در سلامت مو و استحکام آن نقش دارد. همچنین به عنوان یک آبرسان و عامل ضد پیری پوست و درمان مشکلات پوستی نظیر سوختگی، جای زخم و کبودی مصرف دارد.  
    عوارض کمبود ویتامین ب۵
    از آنجا که ب۵ در بیشتر منابع غذایی یافت می شود، کمبود آن معمولا اتفاق نمی افتد. با این حال با توجه به نقش این ویتامین دربدن، کمبود آن باعث اختلالات عصبی، سردرد، کم خوابی، گرفتگی عضلانی، تغییرات حسی دست و پا می شود. نیاز روزانه انسان به ویتامین B2 با پنج میلی گرم در روز می باشد. در نوزادان نیاز روزانه ۲ میلی گرم و در خانم های باردار و شیرده ۷ میلی گرم روزانه می باشد.  
    این مطلب را هم ببینید  خواص قرص مولتی ویتامین
    منابع  B5
    سبزیجات، غلات، حبوبات، گوشت قرمز، گوشت مرغ و … از منابع تامین B5 یا اسید پانتونیک است.  

    ویتامین B6

    تنوع وظایف ویتامین B6 بسیار زیاد است. شاید بتوان گفت که وظایف این ویتامین به تنوع نقش ویتامین ها در بدن است.

    پریدوکسین یا ب۶ هم مثل سایر هم خانواده هایش در متابولیسم نقش دارد. B6 در بیش از ۱۰۰ واکنش آنزیمی بدن مشارکت دارد. متابولیسم اسید آمینه، تجزیه قندها و چربی ها، رشد مغز وسیستم ایمنی از مهمترین اعمال پریدوکسین است.  
    عوارض و نشانه های کمبود ب ۶
    مشکلات پوستی، تضعیف سیستم ایمنی و مشکلات عصبی از مهم ترین عوارض کمبود ویتامین B6 است. منابع تامین B6 هم شامل گوشت قرمز، گوشت مرغ، ماهی، تخم مرغ، سبزیجات و غلات است.  

    ویتامین B12 یا کوبالامین

    ب۱۲ در عملکرد طبیعی سیستم عصبی و مغز و تشکیل گلبول های قرمز نقش ایفا می کند. به هیچ وجه نمی توان تنوع و نقش ویتامین ها در بدن را نادیده گرفت. اما نقش ویتامین B12 بسیار حیاتی است. متابولیسم همه سلول های بدن به ویتامین ب۱۲ وابسته است.  
    عوارض کمبود B12
    کاهش ب۱۲ در بدن علایمی مانند اختلالات عصبی، کم خونی و ضعف و خستگی را به همراه دارد. همچنین علایمی مثل افسردگی، مشکلات حافظه و بی حسی و گزگز تست و پا نیز می تواند با کمبود کوبالامین در ارتباط باشد.  
    منابع تامین ویتامین B12
      ب12 این ویتامین به مقدار کم توسط باکتری های موجود در دستگاه گوارش تولید می شود. با این وجود نیاز به دریافت آن از طریق رژیم غذایی حتما وجود دارد. B12 در غداهای حیوانی مثل
    • گوشت
    • جگر
    • تخم مرغ
    • و محصولات لبنی مانند شیر، پنیر و ماست
    موجود است. ب۱۲ بر خلاف سایر ویتامین های گروه B در کبد ذخیره می شود.  
    جدول ویتامین ها
    جدول ویتامین ها
     تا این جای کار با نقش ویتامین ها در بدن به ویژه در میان خانواده B آشنا شدیم.  

    ویتامین C یا آسکوربیک اسید

    این Vitamin محلول در آب یکی از ویتامینهای بسیار مهم برای حفظ سلامتی بدن است. آسکوربیک اسید یکی از ویتامین های محلول درآب است که نقش مهمی در سوخت وساز و اعمال حیاتی مهم بدن دارد. ویتامین ث آنتی‌اکسیدان است، یعنی از آسیب رادیکال آزاد به سلول‌ها و بافت‌های بدن جلوگیری می کند. رادیکال های آزاد ترکیباتی هستند که اندام های بدن زمانی که موادغذایی را به انرژی تبدیل می کنند می سازند. رادیکال های آزاد در محیط هایی وجود دارند که دود سیگار، آلودگی هوا و نور ماورابنفش آفتاب درآنها وجود دارد و افراد در معرض آنها ثرار دارند. از این طریق می تواند باعث تقویت دستگاه ایمنی می‌شود.   Vitamin Cبه طور طبیعی در بعضی از غذا‌ها وجود دارد و به عنوان یک مکمل غذایی نیز در دسترس است.  
    فواید ویتامین C
    به افزایش قدرت ایمنی بدن استحکام لثه‌ها و دندان‌ها کمک می‌کند. همچنین مصرف این ویتامین باعث جذب بهتر آهن در بدن می‌شود ویتامین C می‌تواند تولید کلاژن پوست را تقویت کند تحقیقات زیادی نشان می‌دهند که ویتامین C می‌تواند به جلوگیری سرطان کمک کند مطالعات نشان می‌دهند که آسکوربیک اسید می‌تواند به پیشگیری از بیماری‌های قلبی عروقی کمک کند. ویتامین سی نثش مهمی در بینایی و عملکرد سلولهای چشم دارد. مکمل‌های ویتامین طول دوره سرماخوردگی را کاهش می دهد  و شدت علائم را بهبود میبخشد.
    علائم کمبود ویتامین سی
    با توجه به نقش ویتامین ها در بدن، کمبود ویتامین سی می تواند عوارض زیر را ایجاد کند:
    • خون‌ریزی لثه
    • خشکی وآسیب پوست
    • طولانی شدن بهبود زخم
    • ضعیف شدن استخوان­ ها
    • کاهش سلامت قلب و عروق
    • خستگی و ضعف بدنی
    این مطلب را هم ببینید  وظایف ویتامین k در بدن
    میزان مورد نیاز ویتامین C
    میزان مورد نیاز هر یک از ویتامین ها با نقش ویتامین ها در بدن ارتباط مستقیمی دارد. مقدار مورد نیاز برای هر فرد سالم ۶۰ میلی‌گرم در روز توصیه شده‌است. با این وجود گروه های زیر نیاز بیشتری به ویتامین سی دارند
    • افراد در معرض سوء تغذیه (شامل مصرف کنندگان نوشیدنی های الکلی، افراد مسن و رژیم های غذایی)
    • افراد مبتلا به بیماری قند تیپ یک
    • استعمال کنندگان مواد مخدر و سیگاریها
    • زنان باردار و شیرده
    • افراد مبتلا به سوءجذب آهن در بدن
    • نوزادانی که  از شیر گاو یا شیرخشک استفاده می‌کنند
    Vitamin C در بدن ذخیره نمی‌شود ، ولازم نیست نگران افزایش میزان این ویتامین در بدن‌تان باشید. مقدار اضافه‌ی ویتامین C در بدن ازطریق ادرار دفع می‌شود. با اینحال در افراد مستعد سنگ کلیه احتمال ایجاد  سنگ با مصرف بی رویه ویتامین سی افزایش می یابد.  
    منابع غذایی دارای ویتامین ث
    میوه ها و سبزیجات بهترین منابع تامین هستند. مرکبات (مثل پرتقال و گریپ فروت) و آب آنها و نیز فلفل سبز و قرمز و کیوی، سایر میوه ها و سبزیجات مثل بروکلی، توت فرنگی، طالبی، سیب زمینی پخته و گوجه فرنگی نگهداری طولانی مدت در یخچال، پختن، گرمای هوا، نور و دخانیات باعث از بین رفتن آن می‌شوند  
    عوارض مصرف بیش از حد
    مقدار اضافه این آسکوربیک اسید معمولا از راه ادرار دفع می‌شود. اما مصرف خیلی زیاد آن باعث سنگ کلیه و اسهال و تکرر ادرار می‌شود. تا این ویتامین های محلول در آب را بررسی کردیم و به نقش این ویتامین ها در بدن اشاره کردیم. با پاسان این بخش به سراغ ویتامین های محلول در چربی می رویم.

    ویتامین های محلول در چربی

    نقش ویتامین ها در بدن بسیار حیاتی است و اهمیت آنها ارتباطی با محلول در چربی یا محلول در آب بودن آنها ندارد. این ویتامین ها در بافت چربی بدن ذخیره می شوند و شامل A، D، E و K هستند. حتی جذب این دسته از ویتامین ها همراه با وعده های غذایی چرب بهتر صورت می گیرد. در ادامه هر کدام از Vitamin های محلول در چربی را بیشتر معرفی می کنیم.  

    ویتامین A

    ویتامین A یک ویتامین محلول در چربی است که برای رشد و نمو، بینایی و عملکرد سیستم ایمنی و تولید مثل ضروری است. جالب است که بدانید این ویتامین به فرم های مختلف رتینول، رتینوئیک اسید و … در بدن وجود دارد.
    اهمیت ویتامین A
    نقش ویتامین ها در بدن بسیار کلیدی و اساسی است. ویتامین آ نیز از این مساله مستثنی نیست. این ویتامین در بدن تولید نمی شود بنابراین باید در رژیم غذایی ما گنجانده شود. این ویتامین در کبد ذخیره می شود. ویتامین آ برای بهبود عملکرد بافت های سطحی بدن ضروری است. پوست، چشم، پوشش داخلی دستگاه گوارش، پوشش داخلی دستگاه تنفس، مثانه و گوش داخلی مثال هایی برای بافت سطحی است. به همین دلیل جهت کمبود ویتامین A در هرکدام از این اندام ها ایجاد عارضه می کند. خشکی و ایجاد زخم و نیز افزایش جوش ها و نیز اگزما درپوست، خشکی قرنیه چشم و شب کوری، ایجاد عفونت گوارشی و اسهال که باعث کاهش جذب و سوء تغذیه در کودکان می شود، عفونت های دستگاه تنفسی و ناباروری در زنان و مردان.                                              

    میانگین امتیازات ۵ از ۵
    از مجموع ۲ رای

    دیدگاهتان را بنویسید

    نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

    برند :
    فیلدهایی را که نشان داده می شوند انتخاب کنید. دیگران پنهان خواهند شد. برای تنظیم مجدد سفارش ، بکشید و رها کنید.
    • تصویر
    • شناسه
    • امتیاز
    • قیمت
    • موجودی
    • دسترسی
    • افزودن به سبد خرید
    • شرح
    • محتوا
    • ویجت
    • ابعاد
    • اطلاعات تکمیلی
    Click outside to hide the comparison bar
    مقایسه